Sportowe Talenty to nowy program badawczy, który na Europejskim Kongresie Sportu i Turystyki w Zakopanem zaprezentował szerszej publiczności Minister Sportu i Turystyki Kamil Bortniczuk. Komu i do czego ma służyć?
Sportowe Talenty są zainspirowane podobnym rozwiązaniem funkcjonującym w Słowenii. Ten mały kraj liczący nieco ponad 2 miliony mieszkańców w wielu sportach radzi sobie wybitnie, choć potencjał ludnościowy na to nie wskazuje. Wynika to ze znakomitego systemu identyfikacji utalentowanych dzieci oraz świetnie zorganizowanego systemu szkolenia.
W naszym kraju przed wyzwaniami stanęło wiele dyscyplin. W czasie Kongresu zarówno na panelach i w kuluarach dało się odczuć, że wiele związków sportowych boryka się problemem słabych naborów. Będąc przedstawicielem klubu sztuk walki, gdzie na treningi przychodzą 3-latki, a największe nabory mamy wśród 7-letnich dzieci zobaczyłem swoją uprzywilejowaną pozycję.
Istnieje szereg sportów „juniorskich” jak gimnastyka, łyżwiarstwo, tenis lub piłka nożna, gdzie treningi można rozpocząć od wczesnego dzieciństwa. Zupełnie odmienna jest sytuacja w takich sportach jak koszykówka, piłka ręczna, siatkówka, czy sporty motorowe lub lotnicze. Przygodę z takim sportem można rozpocząć w dużo późniejszym wieku, ale trzeba mieć dobrą sprawność fizyczną, a w niektórych dyscyplinach również odpowiednie warunki fizyczne. Zwykle jest to ok. 12-14 lat, czyli jest wiek, w którym młodzi ludzie najczęściej rezygnują ze sportu, aniżeli go podejmują.
Odpowiedzią na ten problem na być powszechny system identyfikacji talentów. Powszechny oznacza, że zadanie przeprowadzanie testów sprawnościowych spocznie na nauczycielach WF-u. Ci będą prowadzać dane w formie anonimowej do systemu. System „Sportowe Talenty” będzie te dane przetwarzał i wskazywał, do jakich sportów dany uczeń przejawia predyspozycje.
W kolejnym kroku z tymi danymi będą mogły się zapoznawać kluby sportowe. Jeśli dany uczeń będzie miał potencjał, to klub sportowy może skontaktować się ze szkołą, aby przekazał prośbę o kontakt do rodziców ucznia. Wtedy można go zaprosić na trening do klubu.
Za analitykę programu odpowiadać będzie Instytut Sportu – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie. Tak – to ten sam który prowadzi również Narodową Bazę Talentów. Każda organizacja sportowa korzystająca z dotacji w ramach Programu KLUB musi przeprowadzać testy sprawnościowe i wprowadzać dane do bazy.
Zupełnie nie rozumiem idei prowadzenia dwóch baz. Sportowe Talenty mają potencjał do tego, aby być powszechnym systemem. Narodowa Baza Talentów jest selektywna, dane spływają wyłącznie od klubów sportowych, a i tak część podmiotów tych testów nie przeprowadza, a wyniki wpisuje, co obniża wartość badawczą całego przedsięwzięcia.
Jeszcze przez chwilę myślałem, że wynika to z faktu, iż testy w NBT są ograniczone i niezmienne, ale nie. 1 sierpnia Instytut Sportu zmienił właściwie wszystkie próby sprawnościowe. Mam zatem nadzieję, że docelowo pozostanie tylko jedna baza – ta, która będzie zbierać więcej danych, od większej liczby uczniów i w sposób bardziej wiarygodny.
Póki co Sportowe Talenty będą prowadzone w roku szkolnym 2022/23 pilotażowo w dwóch województwach: opolskim i lubelskim. W skali ogólnopolskiej program ma zaistnieć w przyszłym roku.
Więcej informacji możecie znaleźć na stronie: https://sportowetalenty.gov.pl/.
